Hometown Cha-Cha-Cha ‘ต๊อกเปิดกิจการ’ การสานสัมพันธ์ที่น่ารักในการฝากร้านของคนเกาหลี

วันนี้ได้แจก ‘ต๊อกเปิดกิจการ’ ไหม? คำถามสั้นๆ จากหัวหน้าฮงใน Hometown Cha-Cha-Cha EP.2 ที่ทำให้ฮเยจินหันมามองเขาด้วยความประหลาดใจ ก่อนที่ซีรีส์จะตัดภาพมาที่ฮเยจินเดินถือจานต๊อกไปแจกคนในหมู่บ้านอย่างเก้ๆ กังๆ ระคนลำบากใจที่จะพูดคุยกับพวกเขาที่เพิ่งมีกรณีต่อกัน จนทำให้เราเกิดความสงสัยว่าต๊อกเปิดกิจการคืออะไร? ทำไมถึงต้องแจกตอนเปิดกิจการด้วย? ว่าแต่…ต๊อกไม่ใช่เค้กข้าว ‘สีขาว’ ที่เราคุ้นเคยกันหรอกเหรอ?

‘ต๊อกเปิดกิจการ’ ความเชื่อดั้งเดิมของคนเกาหลี

ก่อนที่ฮเยจินจะนำต๊อกไปแจก ซีรีส์ Hometown Cha-Cha-Cha ได้พาเราไปเห็นวิธีการทำ ‘ต๊อกเปิดกิจการ’ แบบเร็วๆ ประมาณ 10 วินาที ที่เมื่อลองหาข้อมูลแล้วเราจึงพบว่าต๊อกชนิดนี้มีชื่อเรียกว่า 팥 시루떡 (พัทชีรูต๊อก) โดย 팥 (พัท) หมายถึงถั่วแดง และ 시루떡 (ชีรูต๊อก) คือชื่อของต๊อกประเภทหนึ่งที่มีหน้าตาคล้ายขนมชั้น ซึ่งแต่ละชั้นจะสลับกันระหว่างถั่วแดง ต๊อก ถั่วแดง จึงทำให้เราไม่แปลกใจเลยว่าทำไมต๊อกในซีรีส์ถึงมีสีน้ำตาลแดง เพราะมาจากถั่วแดงนั่นเอง!

ทำไมต้องเป็น ‘ชีรูต๊อกถั่วแดง’ สาเหตุเพราะความเชื่อของคนเกาหลี ‘ถั่วแดง’ สามารถปัดเป่าความชั่วร้ายและนำโชคมาให้ ชีรูต๊อกถั่วแดงจึงเป็นหนึ่งในต๊อกที่นิยมนำมาเสิร์ฟหรือแจกจ่ายในงานมงคลอย่างการขึ้นบ้านใหม่หรือเปิดกิจการ เหมือนเป็นการทักทายเพื่อนบ้านในละแวกโดยมีของฝากติดไม้ติดมือไปบ้าง เพื่อสร้างความประทับใจแรกให้แก่กันและกัน

개업떡 = 오픈 떡 = ต๊อกเปิดกิจการ

ซึ่งเมื่อลองเสิร์ชคำว่า 개업떡 (เคออบต๊อก = ต๊อกเปิดกิจการ) ที่หัวหน้าฮงพูดตอนถามหมอฮเยจิน และ 오픈 떡 (โอพึนต๊อก = Open ต๊อก) ที่หมอฮเยจินพูดตอนนำต๊อกไปแจกให้กับเพื่อนบ้าน เราพบว่าผลลัพธ์ที่ได้จาก Google นั้นไม่ต่างกัน

ภาพที่เราพบจากสองคีย์เวิร์ดนี้คือต๊อกเปิดกิจการในแพ็กเกจที่แตกต่างกันไป บ้างก็ถูกซีลใส่แพ็กเกจคล้ายๆ ขนมกรุบกรอบ ในขณะที่บางอันก็ถูกตัดเป็นสี่เหลี่ยมก้อนใหญ่แรปด้วยฟิล์มถนอมอาหารแบบเป็นกันเอง มีร้านหรือธุรกิจเกี่ยวกับชีรูต๊อกถั่วแดงให้เลือกสรรได้ตามใจ และแม้ภายนอกจะแตกต่างกันไปบ้าง แต่สิ่งที่เหมือนกันคือบนแพ็กเกจเหล่านั้นมักจะมีข้อความอย่าง

– (ชื่อร้าน) ของเราเปิดแล้ว ขอฝากเนื้อฝากตัวด้วยนะคะ / แนบเบอร์โทรร้าน
– (ชื่อร้าน) ของเราเปิดแล้ว ช่วยมอบความรักให้ร้านของเราเยอะๆ ด้วยนะคะ / แนบเบอร์โทรร้าน
– (ชื่อร้าน) ของเราเปิดแล้ว ยินดีต้อนรับทุกคนค่ะ / แนบเบอร์โทรร้าน

ก็เป็นอีกหนึ่ง ‘ข้อความ’ จากผู้ให้ที่ต้องการส่งเสียงไปถึงผู้รับที่แสนจะเบสิก เพราะหากให้เปรียบเทียบกับปัจจุบัน ชีรูต๊อกถั่วแดงไม่เพียงแต่จะช่วยปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายและนำโชคลาภมาให้ แต่ยังทำหน้าที่เป็นตัวแทนของการ ‘ฝากเนื้อฝากตัวฝากร้าน’ ให้กับเพื่อนบ้านในละแวกนั้นด้วยเช่นกัน

‘ความห่างเหิน’ และ ‘ชีรูต๊อกถั่วแดง’ ที่ค่อยๆ เลือนหาย

อย่างที่เราเห็นว่าในซีรีส์ Hometown Cha-Cha-Cha นั้น หัวหน้าฮงแทบจะเป็นทุกอย่างให้คนทั้งเมือง เดินไปไหนใครก็รู้จัก สามารถทักทายและพูดคุยกับทุกคนได้อย่างเป็นธรรมชาติ แตกต่างจากฮเยจินที่เธอค่อนข้างถ้อยทีถ้อยอาศัย ไม่พูดคุยกับใครแบบสุ่มสี่สุ่มห้า ต่อให้คนคนนั้นจะเป็นเพื่อนข้างห้องในคอนโดก็ยังรู้สึกกระอักกระอ่วนใจ

พฤติกรรมและการกระทำของฮเยจินนั้นสะท้อนให้เห็นถึงพฤติกรรมของคนเมืองในปัจจุบันที่ไม่ได้ผิดแผกอะไร เพราะถ้ามองในมุมของคนเมืองที่ชีวิตรีบเร่ง แค่เรื่องในครอบครัวตัวเองก็วุ่นวายเพียงพออยู่แล้ว การจะมาทำความรู้จักกับเพื่อนบ้านที่ไม่รู้ว่าเป็นคนแบบไหนก็อาจกลายเป็นอีกหนึ่งสิ่งกวนใจ สู้ตัดปัญหาด้วยการ ‘ต่างคนต่างอยู่’ ไปเลยก็สะดวกใจดี ดังนั้นการที่ฮเยจินทำหน้าประหลาดใจตอนที่หัวหน้าฮงถามถึงต๊อกเปิดกิจการจึงไม่ใช่รีแอ็กชันที่เหนือความคาดหมาย เพราะเธอเองก็คงไม่เคยซื้อมันไปทักทายใคร

สอดคล้องกับข่าวในปี 2017 จากเว็บไซต์ Yonhap News Agency ที่ระบุว่า ‘จากการสำรวจสำมะโนประชากรและเคหะในปี 2015 ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ เกาหลีใต้มีอพาร์ตเมนต์รวมทั้งหมด 9.81 ล้านห้อง ซึ่งคิดเป็น 59.9% จากทั้งหมด

และเนื่องจากจำนวนครัวเรือนที่อาศัยอยู่ในอพาร์ตเมนต์เหล่านี้มีค่อนข้างมาก จึงทำให้เป็นเรื่องยากที่จะรู้ว่าเพื่อนบ้านของเราเป็นใคร ส่งผลกระทบไปถึงผู้ประกอบกิจการเกี่ยวกับชีรูต๊อกถั่วแดงที่ปัจจุบันเริ่มค่อยๆ เลือนหายไป’ ซึ่งเราอ่านแล้วก็รู้สึกใจหาย เพราะสิ่งที่ค่อยๆ เลือนหายไม่ได้มีเพียงแค่ชีรูต๊อกถั่วแดง แต่มันรวมถึงบรรยากาศทางสังคมที่มักจะมีการไปมาหาสู่กันระหว่างเพื่อนบ้านก็ค่อยๆ ลดน้อยลงไปด้วยเช่นกัน